Niemcy przybywajcie!

Witajcie!

 Prezentuję wam zapożyczenia z różnych języków. Dzisiaj poznacie kilka zapożyczeń z języka niemieckiego..

Zapożyczenia z języka niemieckiego nazywa się germanizmami. Oddziaływania tego języka na polszczyznę można podzielić na kilka faz:

1). Od XII do XVII wieku to okres silnych wpływów Niemiec
2). XVII-XVIII – czas jego osłabienia
3). Czas zaborów -  ponowne nasilenie wpływów niemieckich, które utrzymały się do początku XX wieku.

Język niemiecki należał do języków, które bardzo silnie oddziaływały na polszczyznę. W średniowieczu (od XII wieku) na ziemiach polskich osiedlała się ludność niemiecka : zarówno wtedy, jak i w renesansie trzon mieszczaństwa w Polsce stanowili w Niemcy. Całe wsie były lokowane na prawie niemieckim (m.in. na prawie Magdeburskim). Na upowszechnienie się wielu zapożyczeń miały również wpływ zabory. Germanizmy stanowią na tyle przyswojoną grupę wyrazów, że uważamy wiele z nich za formy rodzime.

Oto kilka przykładów

Z zakresu administracji
Burmistrz, gmina, ratusz, wójt, sołtys, rynek

Z zakresu budownictwa:
bruk, cegła, dach, furta, lamus „skład”, mur, plac, pręgierz, pręga „rusztowanie katowskie”, rura, rynsztok, blacha, balka/belka.

Sądownictwa:
Glejt „list żelazny”, ortyl „wyrok, wet „pamiątka dla sędziego”, wilkierz „uchwała”

Mieszkania:
Alkierz „pokoik”, graty „sprzęty” potem „stare sprzęty”, kocioł, kuchnia, zegar,

Z życia codziennego:
Browar, cech, celnik, funt, handel, hebel, jarmark, koszt,, kuśmierz, listwa, łaszt „miara zboża”, mistrz, murarz, śruba, weksel, drukarz, wars(z)tat, waga, borg „kredyt”, cło, frymark „handel wymienny”, lichwa.

Materiały
Strój, uzbrojenie, abzac „obcas”, bawełna, barchan, bursa „mieszek na pieniądze”, fartuch, kiecka, kitel, kołnierz, puńczocha, (pończocha), sznur.

Inne
Bękart, fraucymer, grunt, herb, hetman, taniec, wardęga „bydlę”, dobytek, baron, bękart, brak, cukier, czynsz, ćwiczenie, fałsz, fara.

Język niemiecki jest językiem bardzo logicznym i prostym, którym można posłużyć się w wielu krajach Europy środkowej. Jest bardzo charakterystyczny ze względu na nosowość oraz „ostre brzmienie” jak również niepotykanie długie nazwy własne np. słynne Hottentottenstottertrottelmutterbeutelrattenlattengitterkofferattentäter (niem.) – zabójca (Attentäter) hotentockiej (Hottentotten) matki (Mutter) głupka i jąkały(Stottertrottel) umieszczony w kufrze (Koffer) z plecionki (Lattengitter) przeznaczonym do przechowywania schwytanych kangurów (Beutelratten). Postać z anegdoty Juliana Tuwima. Przytacza go Tuwim w swojej monografii absurdu Pegaz dęba, do której materiały zbierał w latach 20. i 30. =D

Miłego dnia!